Osmanlı Şeyhülislamları Abdulkadir Altınsu
Osmanlı Şeyhülislamları Abdulkadir Altınsu
""Osmanl ı Şey hü lislamlar ı " ismini taş ıyan bu eseri; Türk Hukuk Tari
hinde yüzy ıllarca yer alan, fetvalar ı, Kur'an'ın sureleri gibi dokunulmaz
telakki e dilen, din ve devlet işlerinde önemli etkiler yapan, b azan
en sert mizaçl ı hükümdarlara boyun eğdiren, b azan hükümdar ın ve
sadrazam ın eylemlerine alet olan, Hallfe'den sonra din ve adalet organırnn
baş ı şey hülis lamlar ı, bugünün insanlar ına tan ıtmak ve hepsini bir
kitapta toplayarak, geçmişe ışık tutmak isteğiyle yeteneklerimce üç y ıl
içnde haz ırlamaya çalışt ım.
"Büyük Türk Hukuk Ansiklopedisi" ismiyle hazırlamakta o l duğumuz
esere koymak içln herşeyden önce F ıkıh ( İsl am Hukuku ) da yer
alan ünlü İsl am hukukçular ı şey hülislamlar ın, isim ve hayatlarını incelerken
gö rdüğümüz boşluk, bu eseri öncelikle haz ırlamaya bizi zorlad ı.
Şey hülisl amlar hakk ında çıkarılmış pek az say ıdaki eser ve incelemelerde
hepsinin hayat ın ı bir arada bulmak mümkün olmad ı. Pek ünlü
olan Molla Fenarl, Ebussuut Efendi, İbn-i Kemal, Hocazade, Bostanzade,
Şeyhü lisl am Yahy a gibi isimler d ışındaklier, hele 1 91 4'den sonra gelen
şey hülislamlar hakkında etraflı ve doğru araşt ırmalar hemen hemen
yok gibidir.
Bu konuda te k araşt ırmac ı olarak tan ı d ığ ım ız Say ın Veli Ertan' ın
"Meş hu r Şey hülislamlar" isimli eseri de tamamlanm ış değildir kanis ındayız.
Osman lı devrinde resmi yay ın olarak ç ıkar ılm ış H. 1 334 tarihli
"Salname" gerek eski Arap harfleriyle yazıl ı bulunmas ı ve eski takvim
yıl ına dayanmas ı, gerek Hayri Efendi 'nin zaman ına kadar olanlar ı incelemesi,
gerekse dil eskiliğiyle Olduğu kadar, araşt ırma yönünden de
sat hi kalması, bu bilim ve fikir adamlar ımız ın hayatlar ının yeniden kaleme
al ınmas ın ı gerektirmiştir.
Hayat hikayelerini haz ırlarken, kütüphanelerde ve kendimizde
mevcut arap harfleriyle yazılmış eserleri, eski türkçe bilen dostlar ım ıza
okut mak da ayrı bir zorluk olarak karş ımıza çıkmıştır."
""Osmanl ı Şey hü lislamlar ı " ismini taş ıyan bu eseri; Türk Hukuk Tari
hinde yüzy ıllarca yer alan, fetvalar ı, Kur'an'ın sureleri gibi dokunulmaz
telakki e dilen, din ve devlet işlerinde önemli etkiler yapan, b azan
en sert mizaçl ı hükümdarlara boyun eğdiren, b azan hükümdar ın ve
sadrazam ın eylemlerine alet olan, Hallfe'den sonra din ve adalet organırnn
baş ı şey hülis lamlar ı, bugünün insanlar ına tan ıtmak ve hepsini bir
kitapta toplayarak, geçmişe ışık tutmak isteğiyle yeteneklerimce üç y ıl
içnde haz ırlamaya çalışt ım.
"Büyük Türk Hukuk Ansiklopedisi" ismiyle hazırlamakta o l duğumuz
esere koymak içln herşeyden önce F ıkıh ( İsl am Hukuku ) da yer
alan ünlü İsl am hukukçular ı şey hülislamlar ın, isim ve hayatlarını incelerken
gö rdüğümüz boşluk, bu eseri öncelikle haz ırlamaya bizi zorlad ı.
Şey hülisl amlar hakk ında çıkarılmış pek az say ıdaki eser ve incelemelerde
hepsinin hayat ın ı bir arada bulmak mümkün olmad ı. Pek ünlü
olan Molla Fenarl, Ebussuut Efendi, İbn-i Kemal, Hocazade, Bostanzade,
Şeyhü lisl am Yahy a gibi isimler d ışındaklier, hele 1 91 4'den sonra gelen
şey hülislamlar hakkında etraflı ve doğru araşt ırmalar hemen hemen
yok gibidir.
Bu konuda te k araşt ırmac ı olarak tan ı d ığ ım ız Say ın Veli Ertan' ın
"Meş hu r Şey hülislamlar" isimli eseri de tamamlanm ış değildir kanis ındayız.
Osman lı devrinde resmi yay ın olarak ç ıkar ılm ış H. 1 334 tarihli
"Salname" gerek eski Arap harfleriyle yazıl ı bulunmas ı ve eski takvim
yıl ına dayanmas ı, gerek Hayri Efendi 'nin zaman ına kadar olanlar ı incelemesi,
gerekse dil eskiliğiyle Olduğu kadar, araşt ırma yönünden de
sat hi kalması, bu bilim ve fikir adamlar ımız ın hayatlar ının yeniden kaleme
al ınmas ın ı gerektirmiştir.
Hayat hikayelerini haz ırlarken, kütüphanelerde ve kendimizde
mevcut arap harfleriyle yazılmış eserleri, eski türkçe bilen dostlar ım ıza
okut mak da ayrı bir zorluk olarak karş ımıza çıkmıştır."
Osmanlı Şeyhülislamları Abdulkadir Altınsu
Reviewed by Unknown
on
05:15
Rating:
Reviewed by Unknown
on
05:15
Rating:
Kayıtlar
Hiç yorum yok: