Mehmet Ali Ağaoğulları - Sokratesten Jakobenlere Batıda Siyasal Düşünceler

Mehmet Ali Ağaoğulları Sokratesten Jakobenlere Batıda Siyasal Düşünceler

Siyasal düşünce tarihi içinde yapılacak küçük bir gezinti, bu tarihin en büyülü

öğelerinin başında polis kavramının geldiğini gösterir. Polisi izleyen ikinci

kavram ise kuşkusuz demokrasi kavramı olacaktır. Adeta görünmez bir el,

"anlaşılmaz bir biçimde" siyasal düşüncenin başlangıç noktasına polisi yerleştirivermiştir.

Ama aynı ölçüde anlaşılmaz olan ise, en başa yerleştirilen bu kavram

üzerinde herhangi bir uzlaşmanın da bulunmamasıdır. Bu nedenle kavram,

siyasal düşünce içinde farklı biçimlerde okunmaya hep açık olmuştur. Örneğin

polis, kimileri için yurttaşların, topluluğun çıkarlarını daima kişisel, tikel çıkarlarının

önünde tuttuğu; topluluk ruhunun ya da kamusal dayanışmanın başat

olduğu; kişilerin birbirlerine polis üzerinden sorumluluk, borç ve ödev yükümlülükleriyle

bağlı olduğu; kaybedilmiş ama her daim özlenen bir tür "cennettir."

Yani, özellikle modern koşullar içinde neyin kaybından ötürü yas tutuluyorsa,

kaybedilen şey poliste aranmaktadır. Başka bazılarınca polis, doğrudan demokrasinin

en mükemmel örneğidir; herhangi bir şiddet ya da taşkınlık ya da genel

olarak bir sınıf mücadelesi olmaksızın, yurttaşlar belirli bir düzen içinde söz

söylemekte, sözün ardından herkes büyük bir olgunlukla kendi görüşünü oya

dönüştürmekte ve bu oylarla belirlenen karara da herkes itirazsız uyuvermektedir.

Buna göre, modern demokrasilerde ancak temsil yoluyla var olabilen siyasal

insan, poliste canlı kanlı bir biçimde, temsil edilemeyen olarak hazır ve nazırdır.

Bir kısım görüşlere göre ise polis eşitsizliğin, özel olarak köleliğin demokrasi cilasıyla

parlatılıp yeniden üretildiği birimden başka bir şey değildir.

birsurukitap