Tarihçi açısından din Arnold Toynbee

https://yadi.sk/i/PUhbu_RjpjW7G

İngiliz tarihçi Arnold Toynbee, “Tarihçi Açısından Din” adlı eseriyle Ufuk Kitapları’nda. Tamamı ilk kez yayınlanan eseri dilimize Prof. Dr. İbrahim Canan çevirdi. Kitap eklerle zenginleştirilmiş iki bölümden oluşuyor. Çevirmenin Toynbee ve eserleri hakkındaki açıklamalarıysa, yol gösterici bir nitelik taşıyor.

Din Müesseselerinin Putlaştırılması; Batının Hıristiyanlığa Karşı Gösterdiği Reaksiyon; Din Savaşlarının Yıkıcı Neticeleri; Otoriteye İsyan; Muzaffer Teknisyenin Putlaştırılması.. “Tarihçi Açısından Din” kitabında yer alan konulardan bazıları.

Yazar bu kitabıyla beş büyük dine dair görüşlerini paylaşıyor bizlerle. Yahudilik, Hıristiyanlık, İslâmiyet, Budizm ve Hinduizm hakkında öne sürdüğü görüşler hâlâ tartışılmayı bekliyor. “Tarihçi Açısından Din” medeniyet telâşına düşen bir zihniyeti yansıtıyor.

Kitapta daha çok Hıristiyanlık dini üzerinde duruluyor. Roma İmparatorluğu’nun Hıristiyanlık

üzerindeki etkilerini bu kez bir tarihçiden öğreniyoruz. Siyasal iktidar ve dinin siyasallaşması sorunu, yine Hıristiyanlık üzerinden anlatılıyor.

“Tarihçi Açısından Din” aynı zamanda bir portreler galerisi. Hz. Musa’yla Marc Aurél’i, Eflatun’la Buda’yı veya Hz. Muhammed’i birlikte okumak mümkün.

Batılılaşmış ülkelerde din sorununa dâir Toynbee’nin söyledikleri, bu ülke okuyucusu için ayrı bir önem taşıyor. Batı medeniyetinin üstünlüğüne inananlar içinse “Tarihçi Açısından Din” tam bir okuma şöleni…

“İnsanoğlu kâinata bakışlarını çevirdiği vakit, onun sırlarından keşfedebildiği, geçici bir görüntüden başka bir şey değildir. Hatta bu bile aldatıcı olabilir. Gözlemci insan, düşüncelerinin hududunu içinde bulunduğu mekândan ve zamandan almak zorundadır. Hükümlerinde bencil (egoist) olmaktan da kurtulamaz, çünkü bencillik her canlı mahlûkun ödemesi gereken bir bedeldir.”