Giorgio Vasari Sanatçıların Hayat Hikayeleri

Giorgio Vasari Sanatçıların Hayat Hikayeleri


https://yadi.sk/i/PT86x6ASrG5vK

GIORGIO VASARI, (1511, Arezzo-1574, Floransa), ilk sanat tarihçisi

olarak nitelendirilen İtalyan ressam, mimar ve yaz.ardır. Cortona'lı bir ailenin

çocuğu olan Vasari'nin dedesi ve babası zanaatçıydı. İlk resim derslerini,

eniştesi de olan Luca Signorelli 'den aldıktan sonra kendi kendine

Latince öğrendi, Antonio da Saccone ve Giovanni Pollastra gibi hümanist

yazarlardan dersler aldı. Arezzo'da Fransız ressam ve vitray sanatçısı Guillaume

de Marcillat'ın atölyesinde çalışmaya başlayan Vasari resim yeteneğiyle

Alessandro ve lppolito de'Medici'nin hocası Cortona Kardinali

Silvio Passeri'nin dikkatini çekince Floransa' da Medici'lerin hamiliğinde

Andrea del Sarto'nun yanında çalışmaya başladı. 1527 yılında Medici'lerin

düşüşünden sonra Arezzo'ya dönen Vasari, burada Kardinal lppolito

de'Medici'nin hizmetine girdi. Roma dönemi sanat ve mimarisine büyük

merak duyan Vasari, bu konuda çeşitli çizimler yaptı. 1537 yılında Alessandro

de'Medici'nin öldürülmesi üzerinde hamisiz kalan Vasari, sonraki

yıllarda bağımsız olarak çalıştı. 1538'de Roma'ya 1541 'de Venedik'e seyahatler

gerçekleştirdi. 1548 yılında Arezzo' da kendine bir ev inşa etti ve

Nicolosa Bacci'yle evlendi. 1540'lı yıllardan itibaren sanatçıların hayatlarıyla

ilgili notlar almaya başlayan Vasari'nin ilk sanat tarihi metni olarak

nitelendirilen Sanatçıların Hayat Hikayeleri adlı kitabının ilk baskısı

1550'de yapıldı. İki ciltten oluşan kitap, Cosimo de'Medici'ye adanmıştı.

Vasari'nin kitabının yayımlanmasından sonra başka sanatçı biyografileri

de yayımlandı. 1554'te Floransa'ya yerleşen Vasari, bugün Uffizi Müzesi

olan yapının tasarımını üstlendi ve 1560'ta tamamladı. 1568'de kitabının

genişletilmiş ikinci baskısını yayımladı. l 572 yılına kadar Floransa' da

Palazzo Vecchio'nun yenilenmesi çalışmalarında danışmanlık yaptı. Floransa

Katedrali'nin kubbe freskleri üzerinde çalıştığı sırada yaşamını yitirdi,

Arezzo'daki aile me:zarlığına gömüldü. Arezzo'daki evi bugün ziyarete

açık bir müzedir.

Konu hakkında yazan herkesin, kesin biçimde v e oybirliğiyle heykel v e resim

sanatlarının ilk önce M ısır halkı tarafından doğadan yola çıkarak türetildiğini

ileri sürdüğünün tam anlamıyla bilincindeyim. Fırçanın v e boya kullanmanın

keşfi nasıl Yunanlılara atfediliyorsa, mermerden yapılma ilk kaba heykellerin

ve ilk kabartmaların Keldanilere atfedildiğinin de farkındayım. Ne v ar

ki desen bu iki sanatın da temelidir, daha doğrusu bütün yaratıcı süreçlerin

hayat v eren ilkesidir. Yüce Tanrı uçsuz bucaksız evreni yarattıktan v e göğü

parıltılı ışıklarıyla donattıktan sonra yaratıcı aklını daha öteye, temiz hav aya

ve sağlam toprağa yönelttiği zaman, hiç kuşkusuz desen yaradılış 'tan önce

de mutlak bir mükemmellikle v ardı. İnsanoğlunu yaratırken Tanrı, ilk resim

v e heykel formlarını, yaratılmış şeylerin olağanüstü zarafeti içinde biçimlendirdi.

Şurası tartışmasız bir gerçektir ki heykeller, poz ve kontur meseleleri,

tıpkı kusursuz bir modelden olduğu gibi, ilk önce insanoğlundan türetildi. İlk

resimlerde de, bunlar her ne idiyse, yumuşaklık ve bütünlük fikirleri, ışık ve

gölgenin çarpışan ahengi aynı kaynaktan elde edildi.

Tanrı 'nın ilk insana biçim vermek için yoğurduğu malzeme bir kil topağıydı.

Nedensiz değildi bu, çünkü zamanın ve doğanın Tanrısal M imarı bütünüyle

kusursuz olduğundan, kusurlu bir malzemeye ekleme ve çıkartma yaparak

nasıl yaratımda bulunulacağını göstermek istedi. İyi heykeltıraşlar ve

ressamlar, ekleme ve çıkartma yaparak kaba modelleri ve eskizleri erişmeye

çabaladıkları nihai mükemmelliğe nasıl ulaştınyorsa Tanrı da aynı şeyi yaptı,

modeline canlı renkler kattı. Daha sonra, yeryüzündeki taşocaklanndan türetilen

bu renkler resimlerde tasvir edilen her şeyi yaratmakta kullanılacaktı.

Resim ve heykeldeki bu güzel modele öykünmek için Nuh Tufanı 'ndan

önce insanların ne yaptığını kesin olarak bilmediğimiz bir gerçektir. Ne var

ki çeşit çeşit üslupta resimler ve heykeller icra ettikleri kuvvetle muhtemeldir.

Çünkü daha ileri bir tarihte, Nuh Tufanı'ndan iki yüz yıl sonra, kibirli

Nemrud'un oğlu Belos sonradan puta tapmak için kullanılacak olan heykeli

yapmıştı. Yine aynı kralın ünlü gelini, Babil kraliçesi Semiramis de Babil

kurulurken şehrin süslemelerine gerçek hayattan alınıp renklendirilmiş türlü

türlü hayvan tasvirleri eklemekle kalmamış, kendisinin ve kocası Ninos'un

üç boyutlu tasvirlerini, kayınpederinin, kayınvalidesinin ve kayınvalidenin

annesinin bronz heykellerini de yaptırtmıştı. Bütün bunları bize söyleyen

Diodoros'tur ve söz konusu şahsiyetleri de anakronik olarak Jupiter, Juno

ve Ops diye adlandırır. 1 Keldaniler kendi tanrılarının suretlerine nasıl biçim

vereceklerini bu heykellerden öğrenmiş olsalar gerektir çünkü Eski Abid' in

Tekvin (Yaradılış) kitabında, yüz elli yıl sonra Rahel'in, kocası Yakub' la

Mezopotamya'dan kaçarken, babası Laban' ın putlarını nasıl çaldığını okuruz.